Η Παιδεία δεν εμπορευματοποιείται: Το μέλλον του Λαϊκού Πανεπιστημίου Αγίας Παρασκευής σε σταυροδρόμι.
Η παραίτηση της Κοσμήτορος και των επιστημονικών μελών του Διοικητικού Συμβουλίου του Δημοτικού – Λαϊκού Πανεπιστημίου Αγίας Παρασκευής δεν ήταν ένα απλό διοικητικό συμβάν. Ήταν ηχηρό καμπανάκι κινδύνου για το μέλλον ενός θεσμού που υπηρετεί, με κοινωνικό και δημόσιο προσανατολισμό, τη διάδοση της γνώσης, την ενίσχυση της δια βίου μάθησης και την επιστημονική κατάρτιση των πολιτών.
Στη θέση της δημόσιας, ανοιχτής και προσβάσιμης εκπαίδευσης, η νέα Δημοτική Αρχή – σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις – φαίνεται να προετοιμάζει ένα σχέδιο που, αν υλοποιηθεί, θα οδηγήσει στον μετασχηματισμό του Λαϊκού Πανεπιστημίου σε κεφαλαιουχική εταιρεία. Στόχος δεν είναι η αναβάθμιση της εκπαιδευτικής αποστολής, αλλά – όπως διαφαίνεται – η διαχείριση σημαντικών χρηματοδοτήσεων από τον Αναπτυξιακό Νόμο, πιθανόν εκατοντάδων χιλιάδων ευρώ, μέσω ενός νέου φορέα με εταιρικά χαρακτηριστικά και ασαφή παιδαγωγικό προσανατολισμό.
Το μοναδικό «εμπόδιο» σε αυτή τη διαδικασία είναι η ανάγκη διάλυσης του προηγούμενου Καταστατικού Ιδρύσεως του Λαϊκού Πανεπιστημίου, ώστε να καταστεί δυνατή η δημιουργία του νέου σχήματος. Δεν πρόκειται για ένα απλό τεχνικό βήμα. Είναι μια κρίσιμη καμπή, όπου το ζητούμενο δεν είναι η διοικητική μορφή, αλλά η ίδια η φιλοσοφία του θεσμού: θα παραμείνει εργαλείο κοινωνικής μόρφωσης ή θα μετατραπεί σε όχημα για τη ροή και διαχείριση πόρων;
Η σχεδιαζόμενη «μετάλλαξη» προϋποθέτει:
τη σύσταση εταιρείας, με συμμετοχή φυσικών προσώπων (μεταξύ των οποίων και εκπρόσωποι της Δημοτικής Αρχής),
την πρόβλεψη Επιστημονικής Επιτροπής με γνωμοδοτικό – και όχι αποφασιστικό – ρόλο,
και φυσικά την τοποθέτηση Διαχειριστή, του οποίου η επιλογή δεν θα καθοριστεί από εκπαιδευτικά ή επιστημονικά κριτήρια.
Η Παιδεία, όμως, δεν είναι μηχανισμός άντλησης κονδυλίων, ούτε εργαλείο εξυπηρέτησης άλλων στόχων. Είναι δημόσιο αγαθό. Και ως τέτοιο, οφείλει να διασφαλίζει:
την πρόσβαση όλων χωρίς αποκλεισμούς,
την εκπαιδευτική επάρκεια και την επιστημονική αξιοπιστία,
την ανεξαρτησία από οικονομικά ή πολιτικά συμφέροντα.
Η μετάβαση από ένα Δημοτικό – Λαϊκό Πανεπιστήμιο με κοινωνική αποστολή, σε έναν φορέα με επιχειρηματικά χαρακτηριστικά, υπονομεύει το ήθος και την αποστολή της Παιδείας. Κι αυτό δεν είναι ζήτημα νομικών ρυθμίσεων· είναι ζήτημα πολιτικής βούλησης και κοινωνικής συνείδησης.
Καλώ, λοιπόν, όλους τους εμπλεκόμενους φορείς – την ακαδημαϊκή κοινότητα, τους εκπαιδευτικούς, τους φοιτητές, τους δημότες – να πάρουν θέση. Γιατί η σιωπή, ειδικά σε ζητήματα Παιδείας, δεν είναι ουδετερότητα.
Είναι συνενοχή.
Φώτης Αλεξόπουλος
Οικονομολόγος
Μεταπτυχιακός Φοιτητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο
Πρώην Δημοτικός Σύμβουλος Αγίας Παρασκευής
